De Omgevingswet en organisatieverandering: Changer c’est mourir un peu

De Omgevingswet en organisatieverandering: Changer c’est mourir un peu

Zo lijkt het nu te gaan. Bij elke doorontwikkeling van organisaties wordt afscheid genomen van bestaande manieren van werken, zo ook bij de invoering van de Omgevingswet. En dat doet best een beetje pijn. Dit wil niet zeggen dat de huidige manier van werken niet goed is. Dat is het niet. De huidige manier van werken past gewoon niet meer bij de toekomst en de voorgenomen Omgevingswet.

Zorg voor de toekomst

We raken ook maar moeilijk gereed voor de nieuwe toekomst. Althans blijkt uit een enquête van het Binnenlands Bestuur welke door ruim 300 professionals van het publieke domein is ingevuld in antwoord op de vraag of hun organisatie klaar is voor de implementatie van de Omgevingswet. Uit de artikelen in het Binnenlands Bestuur (van 10 maart 2017) blijkt dat het rapportcijfer 5 het vaakst wordt gegeven en dat met name de quote “Veel collega’ s hebben toch wel moeite om buiten hun eigen domein te kijken” de nodige indruk maakt. Hieruit blijkt maar weer dat niet iedereen een lange nek heeft en over de schutting kan kijken. En dat terwijl het toch is integrale werken een van de belangrijkste kenmerken is betreffende de veranderopgave.

Veranderaspecten & Social Agility

Wanneer men kijkt naar de veranderopgave welke het Rijk oplegt ter implementatie gaat het om vier aspecten: Cultuur, Processen, Ontwikkelen medewerkers en Organisatie. Het Rijk geeft ook aan dat de implementatie voor slechts 20% technisch, juridisch van aard is en voor 80% een organisatie ontwikkeling vraagt.

In het cultuur traject wordt de wendbaarheid van de organisatie naar haar omgeving van grote betekenis. ‘Social Agility’ zorgt voor een andere relatie met initiatiefnemers die meer gebaseerd is op menselijke en relationele vaardigheden dan enkel op technische, juridische kennis. Ambtenaren zullen ontdekken dat initiatiefnemers zich in wisselende coalities zullen melden. Coalities die gebaseerd zijn op gemeenschappelijke thema’ s waarbij gelijkgestemden via een soort crowdfunding elkaar vinden en gezamenlijk optrekken richting het openbaar bestuur. Dan is ‘nee, tenzij’ niet langer van toepassing en wordt ‘ja, mits’ veel belangrijker. Hierbij trekken initiatiefnemers en gemeenten gezamenlijk op in ontwikkelprojecten. Haast vanuit de gedachte dat co-creatie de optimale facilitering is van het succesvol begeleiden van initiatieven.

Overigens betekent het niet dat de gemeente daarmee alle invloed uit handen geeft. Juist het gezamenlijk optrekken zorgt ervoor dat invloed belangrijker wordt dan macht. Tevens hebben initiatiefnemers veel meer aan het verschaffen van inzicht in mogelijkheden dan het (vooraf) juridiseren van projecten.

Het is tevens van groot belang dat gemeenten inzien dat er niet alleen voor gemeenten een omslag teweeg wordt gebracht, maar ook van de ketenpartners een nieuwe manier van denken en handelen wordt gevraagd. Gaat dat zomaar? Natuurlijk niet. Daar is tijd voor nodig en inzichten hoe het dan wel zou moeten. De omslag is tevens gebaseerd en afhankelijk van de bestuurlijke keuzes van gemeenten betreffende de hoeveelheid ruimte er wordt overgelaten aan de initiatiefnemers.

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Theo Timmermans via tel. nr. 06 42 90 42 97 of via e-mail: theotimmermans@kcomgevingswet.nl.

Andere artikelen over de zorgen voor de toekomst: 

http://www.binnenlandsbestuur.nl/ambtenaar-en-carriere/nieuws/gemeenten-tamelijk-onvoorbereid-op-pad-bij.9560428.lynkx

http://www.binnenlandsbestuur.nl/ruimte-en-milieu/nieuws/zorgen-over-integraal-werken-omgevingswet-terecht.9559360.lynkx