Omgevingswet: ambities, improvisatie en continuïteit

De invoeringsdatum komt met rasse schreden dichterbij, ook al is nog onduidelijk of het 1 oktober 2022 of 1 januari 2023 gaat worden. Ongeacht de precieze invoeringsdatum is het hoogste tijd om te inventariseren waar de organisatie staat en te herijken wat de komende periode prioriteit heeft.

Waar staan we?

De voorbereidingen op het gebied van informatisering – zoals aansluiten op het DSO-LV – en de voorbereidingen voor het toekomstige Omgevingsplan moeten inmiddels in een afrondende fase zijn.

We hebben nog niet alles kunnen oefenen en trainen en het DSO en applicaties zijn nog in ontwikkeling. Veel gemeenten hebben capaciteit problemen en we weten dat ook na de invoering nog de nodige ontwikkelingen en kinderziektes volgen. Het wordt dus een spannende tijd. Niet alleen tot ivoeringsdatum maar zeker ook in de periode daarna moet er nog veel gebeuren. Bijvoorbeeld inrichten nieuwe processen, Wet Kwaliteitsborging, ontwikkeling Omgevingsplan, uitbouwen toepasbare regels, inrichten informatie-uitwisseling en ketensamenwerking, enzovoorts.

Tussenbalans opmaken

Het nog prille nieuwe jaar is een goed moment om de tussenbalans op te maken en een plan voor de periode tot invoeringsdatum te maken of herijken. Tot nu toe is veelal gewerkt vanuit de ambities en doelstellingen van de omgevingswet. Uiteraard moet alles gedaan worden om de belangrijkste zaken geregeld te krijgen, maar er moet ook gekeken worden naar maatregelen, prioriteiten, fasering, risicomanagement en het bijstellen van verwachtingen. Wat moet er nog per se (voor invoeringsdatum) gebeuren en lukt dat nog, en wat kan eventueel later? Hoe goed de voorbereiding ook is, verrassingen zullen er zeker zijn. Kunnen we improviseren als bepaalde onderdelen toch niet tijdig klaar zijn of nog niet goed werken? Ook al valt het wellicht buiten de verantwoordelijkheid en beïnvloedingssfeer van de individuele gemeente zoals bijvoorbeeld het DSO-LV. Welke alternatieven hebben we dan? Zo nodig moeten ook onorthodoxe oplossingen bespreekbaar gemaakt worden.

Wat krijgt prioriteit?

Het is en blijft maatwerk en het helpt als er zo snel mogelijk duidelijkheid komt over eventuele tijdelijke maatregelen. Zodat daar rekening mee kan worden gehouden in de eigen plannen en planning. Enkele willekeurige voorbeelden van mogelijke keuzes, prioriteiten en maatregelen:

• Tijd besteden aan (de contouren van) het nieuwe Omgevingsplan versus prioriteit geven aan het met ingang van invoeringsdatum om kunnen gaan met wijzigingen in de bestaande plannen.
• De contouren van het nieuwe Omgevingsplan nog voor invoeringsdatum uitwerken of accepteren dat wijzigingen in de periode na invoeringsdatum wellicht nog een keer moeten worden vervangen als het nieuwe Omgevingsplan vaste vorm heeft gekregen.
• Tijd besteden aan toepasbare regels in het nieuwe Omgevingsplan versus prioriteit geven aan het controleren en waar nodig aanpassen van indieningsvereisten (o.a. in de bruidsschat) voor de meest voorkomende aanvragen.
• Optimaliseren van bestaande lokale regelgeving t.b.v. (betere) toepasbare regels versus het maken van (basale) toepasbare regels voor de meest voorkomende aanvragen en aanpassen van product- en proces informatie op de gemeentelijke website.
• Het via het DSO digitaliseren van de samenwerkingsrelatie en gegevensuitwisseling of prioriteit geven aan het herijken van praktische samenwerkingsafspraken.
• Het volledig ontwerpen en inrichten van nieuwe processen in een nieuwe (VTH) applicatie versus prioriteit geven aan het minimaal kunnen ontvangen van aanvragen vanaf de invoeringsdatum.

Ook de eerdere artikelen ‘Tussenbalans in tien punten bij implementatie Omgevingswet’ en ‘Oefenen, oefenen en nog eens oefenen’ geven inzicht in prioriteiten en acties.